De T-splitsing van het CDA

Met belangstelling heb ik het CDA-congres gevolgd van afgelopen zaterdag. Het zal voor niemand een verwondering zijn dat, gelet op mijn politieke overtuiging, ik nog een kleine hoop had op het afwijzen van de akkoorden door het CDA.
Laat ik vooropstellen dat ik grote bewondering heb voor de manier waarop Maxime Verhagen heeft onderhandeld en de wijze waarop hij voor de CDA in het regeerakkoord resultaten heeft gekregen, alsmede een groot aantal te leveren bewindslieden. Of zegt dit laatste misschien meer over de meer dan ferme wil van de VVD om te willen regeren?
Verder moet er wat mij betreft ook lof naar de interim-voorzitter Bleeker. Hij heeft wat mij betreft de partij door een zeer moeilijke tijd heen geloodst.

Verhagen wordt geroemd om zijn groot politiek inzicht en zijn strategisch vermogen. Het lijkt er ook op dat hij op het CDA-congres een overwinning heeft geboekt. Wat mij betreft is dit een overwinning in een veldslag, maar is de oorlog nog lang niet gestreden. Luisterend naar de verschillen tussen de argumenten van voor- en tegenstanders valt op, dat de voorstanders met name de resultaten vastgelegd in het regeerakkoord aangrepen, alsmede ook het feit dat het proces als zo ver heen was. De partij moet zijn verantwoordelijkheid nemen. En nu uitstappen zou de partij nog grotere schade toebrengen.
De tegenstanders van deelname aan een minderheidskabinet hadden vooral principiele redenen. En daar ligt in mijn optiek de uiteindelijke nederlaag. Je kunt je neerleggen bij een andere resultaat, je kunt je laten overtuigen tot een andere visie, maar je kunt nimmer je vaste en rotsvaste overtuiging overboord zetten, zonder het geloof in jezelf te verliezen.

Verhagen heeft volgens mij twee momenten laten passeren waarmee hij deze stammenstrijd in de partij had kunnen voorkomen. Allereerst had hij, de verkiezingsnederlaag indachtig' van de onderhandelingstafel kunnen wegblijven. Het tweede moment is hem in de schoot geworpen door Klink. De PVV oordeelde toen dat het minderheidskabinet op voldoende steun kon rekenen en stapte uit het formatieproces. Op het moment hierna dat het CDA toch weer aanschoof, was er geen weg meer terug. Het proces was inmiddels te ver gevorderd en het 'point of no return' gepasseerd. Hij moest nu wel met een zeer acceptabel resultaat komen.

Het breekpunt ligt nu bij de fractie. Gespeculeerd wordt over de invloed van de twee zgn. dissidenten. Maar ik mis de invloed van het feit dat uit de fractie van 21 ook een aantal beoogd bewindslieden zitten. Deze zullen vervangen moeten worden en gelet op de stemverhouding op het congres is het dus mogelijk dat dit geen voorstanders worden van een samenwerking met de PVV. Hierbij wil ik de kanttekening maken dat de krappe meerderheid eveneens in gevaar wordt gebracht door de fracties van de VVD en PVV, aangezien de geschiedenis van het VVD leert dat er regelmatig mensen opstappen en voor zich zelf doorgaan en bij de PVV ook tegengeluiden worden gehoord.

Terug naar de principes. Het waren met name de oud-politici die kritiek hadden op de samenwerking met het PVV. Het lijkt er dus op dat het gedachtengoed van de CDA langzaam maar zeker veranderd is. Waarden en normen van deze oud-politici schijnen gedateerd te zijn en de koers van het CDA onder Maxime Verhagen er een is van 'het doel heiligt de middelen'.
Tot nog toe zijn er volgend de media 20 leden die hebben opgezegd. Afhankelijk van de beslissing van dinsdag in de ractie, konden dit er wel eens heel veel meer zijn.

De tijd zal het leren of de grote strateeg Verhagen uiteindelijk tijdens deze formatie de oorlog heeft gewonnen of verloren. Een eerste indicatie zullen de eerst volgende verkiezingen zijn.