Formatie is een democratische farce

Tijdens de verkiezingscampagne en vlak na de verkiezingen voor de Tweede Kamer verzekerden alle fractieleiders dat er snelheid geboden was met de formatie. Immers, het land verkeerde in een staat van ontbinding en alleen snel ingrijpen was aan de orde.

Immiddels zijn er drie maanden voorbij en er is in twee varianten gesproken in achterkamertjes, waarbij er getracht werd een zo volledig mogelijke radiostilte te bewaren. Want zo dient het spel gespeeld te worden. CDA'er Klink werd er ongeveer voor afgeserveerd door de formateur Opstelten. Hoe zo: transparante politiek?

Waarom zouden wij onze democratie niet wat simpeler maken. Wij gaan met z'n allen stemmen en de grootste partij vormt in z'n eentje het kabinet. Het is aan deze partij om op haar voorstellen een meerderheid in de Tweede Kamer te vinden en eventueel kunnen zij op basis van hun eigen verkiezings- en dus: regeerprogramma al snel meerderheden vinden. Uiteindelijk bepaalt de Tweede Kamer het beleid en is het kabinet uitvoerend: alleen dan wordt het begrip volksvertegenwoordiging op een juiste manier ingevuld.

Daarnaast kan de kiezer rechtstreeks de premier kiezen. Dit is op een persoon en niet op de partij. Zo kan de kiezer direct meer invloed uitoefenen op de politiek en op de persoon die ons land in het buitenland moet vertegenwoordigen.

Ook moet de kiezer gebruik kunnen maken om een ongeldige stem uit te brengen. Zulke stemmen tellen gewoon mee in de verkiezingsuitslag en als de kiesdrempel gehaald wordt, dan wordt het aantal niet-gekozen zetels niet ingevuld. Op deze manier kan en kiezer een duidelijke proteststem uitbrengen, zonder op een protestpartij te stemmen. Wordt 33% van de stemmen ongeldig uitgebracht, dan volgen automatisch nieuwe verkiezingen. In dat geval kunnen alle partijen zich eens goed achter de oren krabben.

In het bovenstaande is er geen rol meer weggelegd voor het staatshoofd. Er hoeft geen formateur meer worden aangesteld, aangezien de grootste partij als vanzelf de formateur. En alles levert een veel grotere directe invloed van de kiezer op. Het zal de politiek dichter bij de burger brengen en het zal ongetwijfeld er toe bijdragen dat meer mensen van hun stemrecht gebruik gaan maken, want elke stem telt. En en passant: het hele proces is een stuk goedkoper.